ترجمه یک واژه عربی است ، ولی ریشه فارسی دارد. تلفظ صحیح ترجمه « ترجمان » است . برای این واژه معانی مختلفی ذکر شده است. از جمله: 1) نقل کلام از زبانی به زبان دیگر 2) تفسیر ، تاویل و توضیح .
ترجمه کتاب و مقاله یکی از ابزارهای مفید برای بالا بردن سطح یک زبان در زمینه های علمی، فرهنگی ، اجتماعی و ... محسوب می شود و استفاده ناصحیح از این ابزار ، پیامدهای نامطلوبی برای زبان مقصد در پی دارد. از جمله این تاثیرهای نامطلوب انحراف زبان گفتاری و نوشتاری خوانندگان زبان مقصد است.
ترجمه خوب به اندازه تالیف و نگارش خوب موثر است. بدین سبب بعضی حتی آن را از تالیف سخت تر دانسته اند. ترجمه خوب اصول و مبانی خاص خود را دارد که مترجم باید به آنها پایبند و متعهد باشد ، اما عده ای بدون هیچگونه آشنایی با زبان مبدا به ترجمه روی می آورند.
روش های ترجمه عربی به فارسی
مترجم بعد از خواندن متن اصلی و فهمیدن اینکه درباره چه موضوعی است، گسترده کار را برآوردو سپس روش ترجمه را انتخاب می کند. زیرا ترجمه شیوه ها و روش های مختلفی دارد که مترجم باید متناسب با موضوع روش خود را برگزیند. روشهای ترجمه عبارتند از:
- تحت الفظی ( واژه به واژه)
- عادی (جمله )
- آزاد ( مفهوم)
برای اینکه ترجمه متون از عربی به فارسی به درستی انجام شود یکی از مهمترین اصول و مبانی ترجمه ، یعنی صرف و نحو باید مورد توجه قرار گیرد. زیرا قواعد دستور زبان عربی تاثیر بسزایی در ترجمه دارند. این نکته ای است که برخی از مترجما ن ان را نادیده گرفته و از آن گذشته اند. در حالی که این بی توجهی به هر دو زبان مبدا و مقصد خدشه وارد میکند.
یکی از مهمترین نکات در روش صحیح ترجمه متون از عربی به فارس ، رعایت اصول تاثیر گذار بر ترجمه است. این عوامل عبارتند از:
الف) تلفظ صحیح کلمه: در عربی حروفی هستند که اگر درست تلفظ نشوند معنای آنها تغییر می کند.
ب)اختلاف در قرائت: حرکات در عربی مهم هستند. گاه اگر حرکت آخر کلمه تغییر یابد، معنای آن نیز تغیر می کند.
ج) تفاوت متون: در هنگام ترجمه مترجم باید به نوع متن توجه کند.
د) صرف و نحو: مترجم پس از آنکه به درک درستی از متن رسید باید با بهره گیری از دستور زبان مبدا، به تطبیق در زبان مقصد بپردازد
ه) بلاغ: مترجم باید با بلاغت عرب آشنا باشد.
و) لحن گفتار و طرز بیان کردن نیز در ترجمه موثر است